Ngày xưa có một ông vua cao tuổi muốn tìm người nối ngôi. Vua ra lệnh phát cho mỗi người dân một thúng thóc về gieo trồng và giao hẹn : ai thu được nhiều thóc nhất sẽ được truyền ngôi, ai không có thóc nộp sẽ bị trừng phạt.
Có chú bé mồ côi tên là Chôm nhận thóc về, dốc công chăm sóc mà thóc vẫn chẳng nảy mầm.
Đến vụ thu hoạch, mọi người nô nức về kinh thành nộp thóc cho nhà vua. Chôm lo lắng đến trước vua, quỳ tâu :
- Tâu Bệ hạ ! con không làm sao cho thóc nảy mần được.
Mọi người đều sững sờ vì lời thú tội của Chôm. Nhưng nhà vua đã đỡ chú bé đứng dậy. Ngài hỏi còn ai để chết thóc giống không. Không ai trả lời. Lúc ấy, nhà vua mới ồn tồn nói :
- Trước khu phát thóc giống, ta đã cho luộc kĩ rồi. Lẽ nào thóc ấy còn mọc được ? Những xe thóc đầy ắp kia đâu phải thu được từ thóc giống của ta !
Rồi vua dõng dạc nói tiếp :
- Trung thực là đức tính quý nhất của con người. Ta sẽ truyền ngôi cho chú bé trung thực và dũng cảm này.
Chôm được truyền ngôi và trở thành ông vua hiền minh.
TRUYỆN DÂN GIAN KHMER
Chú thích
- Bệ hạ : từ gọi vua với ý tôn kính.
- Sững sờ : lặng người đi vì kinh ngạc hoặc quá xúc động.
- Dõng dạc : (nói) to, rõ ràng, dứt khoát.
- Hiền minh : có đức độ và sáng suốt.
