(Trang 55)
| Sau khi học xong bài này, em sẽ: - Thực hiện được việc chế biến một số loại thức ăn chăn nuôi. - Thực hiện được việc bảo quản một số loại thức ăn chăn nuôi. |
Mở đầu
Làm thế nào để chế biến, bảo quản được thức ăn cho vật nuôi? Trong quá trình chế biến, bảo quản thức ăn cho vật nuôi cần chú ý những vấn đề gì?
I - CHẾ BIẾN THỨC ĂN GIÀU TINH BỘT BẰNG PHƯƠNG PHÁP LÊN MEN
1. Chuẩn bị nguyên vật liệu, dụng cụ
a) Nguyên liệu
Sản phẩm trồng trọt giàu tinh bột đã được nghiền nhỏ như bột ngô (bắp), bột khoai, bột sắn....
Chế phẩm vi sinh lên men tinh bột (men rượu), nước sạch....
b) Dụng cụ
Xô nhựa có nắp, màng nylon, chày sử, cối sử, cân.
2. Các bước tiến hành
Hình 10.1. Các bước chế biến thức ăn giàu tinh bột bằng phương pháp lên men
Bước 1. Chuẩn bị nguyên liệu Cân nguyên liệu (bột và chế phẩm vi sinh) theo tỉ lệ phù hợp hoặc theo hướng dẫn sử dụng
Bước 6. Đánh giá sản phẩm Quan sát và đánh giá sản phẩm
Bước 2. Chuẩn bị chế phẩm vi sinh Làm nhỏ chế phẩm vi sinh (nếu ở dạng viên) hoặc pha loãng (nếu ở dạng lỏng)
Bước 5. Ủ Nén nhẹ lên bề mặt nguyên liệu, phủ màng nylon sạch, ủ nơi kín gió, khô, ấm trong khoảng 24 giờ
Bước 3. Phối trộn Cho chế phẩm vi sinh và bột nguyên liệu vào xô nhựa rồi trộn đều
Bước 4. Làm ẩm Bổ sung nước sạch, đào kĩ đến khi toàn bộ nguyên liệu đủ ầm
(Trang 56)
3. Thực hành
Học sinh thực hành theo các bước ở mục 2, có thể thực hành theo nhóm, mỗi nhóm ủ khoảng 1 kg nguyên liệu theo quy trình.
4. Đánh giá kết quả
Học sinh tự đánh giá kết quả thực hành của nhóm mình và đánh giá kết quả thực hành của nhóm khác theo hướng dẫn của giáo viên.
Giáo viên đánh giá kết quả thực hành của học sinh.
II - CHẾ BIẾN VÀ BẢO QUẢN THỨC ĂN THÔ, XANH BẰNG PHƯƠNG PHÁP Ủ CHUA
1. Chuẩn bị nguyên vật liệu, dụng cụ
a) Nguyên liệu
Các loại thức ăn thô, xanh của trâu, bò như các loại cỏ chăn nuôi (cỏ voi, cỏ VA06), cây ngô sau thu hoạch, cây lạc, ngọn là sắn....
Bột ngô hoặc bột cám gạo, muối ăn.
Chế phẩm vi sinh, nước sạch,...
b) Dụng cụ
Túi ủ nylon hoặc xô nhựa có nắp.
Các dụng cụ cần thiết khác như dao, thớt hoặc máy thái thức ăn dùng để cắt ngắn thức ăn.
2. Các bước tiến hành
| Bước 1. Sơ chế nguyên liệu Tiến hành băm, thái nguyên liệu thành từng đoạn ngắn từ 3 cm đến 5 cm, đem phơi để giảm bớt độ ẩm (lượng nước) trong nguyên liệu. Khi nguyên liệu có độ ẩm khoảng 65 – 70% là phù hợp để đem ủ. |
⇓
| Bước 2. Cân và phối trộn nguyên liệu Cân và phối trộn nguyên liệu theo tỉ lệ phù hợp (10 kg cò + khoảng 0,5 – 1 kg bột ngô hoặc cám gạo + 0,05 kg muối ăn). Để đảm bảo các nguyên liệu được trộn đều với nhau, cần tiến hành trộn muối ăn với bột ngô hoặc cám gạo, sau đó đem hỗn hợp này trộn đều với cỏ. |
(Trang 57)
| Bước 3. Ủ Với túi ủ: - Nguyên liệu sau khi đã trộn đều đem cho vào túi càng nhanh càng tốt, sau đó buộc kin túi ngay. Tốt nhất là từ khi cắt thức ăn về cho đến khi cho vào túi ủ diễn ra trong cùng một ngày. - Cách cho vào túi: Cho từng lớp vào túi cao từ 15 cm đến 20 cm rồi dùng tay nén chặt toàn bộ bề mặt, xung quanh và các góc, sau đó tiếp tục cho các lớp khác như vậy đến khi đầy túi thì dùng dây buộc chặt túi lại. Ghi ngày tháng ủ, đưa vào bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh chuột, gián.... cần thùng túi, không khí sẽ xâm nhập làm mốc, thối thức ăn. Với hỗ ủ: Vệ sinh sạch sẽ hố ủ trước khi đưa nguyên liệu vào ủ. Lót đáy hồ bằng gạch hoặc rơm khô, xung quanh bằng bạt dứa, túi nylon đảm bảo kín. Cách đưa nguyên liệu vào tương tự như cho vào túi ủ, khi đầy hố thì phủ thêm một lớp rơm rạ và tiến hành che đậy kín đảm bảo không khi và nước mưa không lọt vào. |
⇓
| Bước 4. Sử dụng và bảo quản Sau 3 tuần ủ thì có thể cho gia súc ăn. Thời gian bảo quản có thể kéo dài tới 6 tháng. |
Hình 10.2. Các bước chế biến, bảo quản thức ăn thô, xanh bằng phương pháp ủ chua
3. Thực hành
Học sinh thực hành theo các bước ở mục 2, có thể thực hành theo nhóm, mỗi nhóm ủ khoảng 1 kg nguyên liệu.
4. Đánh giá kết quả thực hành
Học sinh tự đánh giá kết quả thực hành của nhóm mình và đánh giá kết quả thực hành của nhóm khác theo hướng dẫn của giáo viên.
Giáo viên đánh giá kết quả thực hành của học sinh.
Vận dụng
Chế biến hoặc bảo quản một loại thức ăn chăn nuôi bằng phương pháp phù hợp với thực tiễn của gia đình, địa phương.
