(Trang 115)
Sau khi học xong bài này, em sẽ:
Trình bày được những vấn đề cơ bản của trồng trọt công nghệ cao:
– Nêu được những ưu điểm và hạn chế của trồng trọt công nghệ cao.
– Phân tích được thực trạng của trồng trọt công nghệ cao ở Việt Nam.
Thế nào là trồng trọt công nghệ cao? Chúng có những ưu điểm và hạn chế gì? Trồng trọt công nghệ cao đã và đang được áp dụng ở Việt Nam như thế nào?
(Trang 116)
I – TRỒNG TRỌT CÔNG NGHỆ CAO
Trồng trọt công nghệ cao là trồng trọt được ứng dụng kết hợp những công nghệ tiên tiến (còn gọi là công nghệ cao) để sản xuất, nhằm nâng cao hiệu quả, tạo bước đột phá về năng suất, chất lượng sản phẩm trồng trọt, thoả mãn nhu cầu ngày càng cao của xã hội và đảm bảo sự phát triển nông nghiệp bền vững.
Một số công nghệ cao được ứng dụng nhiều trong trồng trọt như cơ giới hoá, tự động hoá, công nghệ thông tin, công nghệ vật liệu mới, công nghệ sinh học, công nghệ nhà kính trong trồng trọt, công nghệ IoT (Hình 23.1), các quy trình canh tác tiên tiến cho hiệu quả kinh tế cao trên một đơn vị sản xuất,...
Hình 23.1. Trồng rau trong nhà kính
| Khám phá Trình bày một số đặc điểm của trồng trọt công nghệ cao. | Kết nối năng lực Tìm hiểu thêm về các công nghệ cao được ứng dụng trong trồng trọt ở Việt Nam và trên thế giới. |
II – ƯU ĐIỂM VÀ HẠN CHẾ CỦA TRỒNG TRỌT CÔNG NGHỆ CAO
1. Ưu điểm– Nâng cao hiệu quả sử dụng đất trồng, tiết kiệm nước tưới, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. – Nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm trồng trọt và đặc biệt là thân thiện với môi trường. – Nông dân chủ động trong sản xuất, giảm sự lệ thuộc vào thời tiết và khí hậu, do đó quy mô sản xuất được mở rộng. – Giảm giá thành và đa dạng hoá sản phẩm, cạnh tranh tốt hơn trên thị trường. | Thông tin bổ sung Tại Isarel, mỗi ha trồng cà chua được áp dụng trồng trọt công nghệ cao cho ra khoảng 250 đến 300 tấn/ha/năm, còn với cách sản xuất truyền thống thì năng suất chỉ đạt khoảng 20 – 30 tấn/ha/năm. (Nguồn: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, 2017). |
Với những ưu điểm kể trên, trồng trọt công nghệ cao không chỉ là xu hướng của thời đại mà còn là một trong những giải pháp cấp thiết giúp trồng trọt vượt qua được những thách thức lớn đang gặp phải như tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu (hạn hán, ngập úng, mặn xâm lấn,...), quá trình đô thị hoá thu hẹp diện tích đất trồng, nhu cầu lương thực tăng cao do sự gia tăng dân số,...
(Trang 117)
Kết nối năng lực
Em hãy cho biết vì sao trồng trọt công nghệ cao lại giúp nâng cao hiệu quả sử dụng đất, tiết kiệm nước tưới, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật?
2. Hạn chế
– Chi phí đầu tư cho trồng trọt công nghệ cao rất lớn.
– Thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao để có thể vận hành hệ thống thiết bị trong trồng trọt công nghệ cao.
III – THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO Ở VIỆT NAM
1. Sự quan tâm của Nhà nước về nông nghiệp công nghệ cao
Chính phủ Việt Nam đặc biệt quan tâm và quyết tâm phát triển nông nghiệp công nghệ cao (trong đó có trồng trọt công nghệ cao). Nhiều chủ trương, chính sách, nghị quyết về nông nghiệp công nghệ cao đã được bàn thảo và ban hành.
Thông tin bổ sung
Quyết định số 176/QĐ – TTg, ngày 29/1/2010 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đến năm 2020. Quyết định số 130/QĐ – TTg, ngày 22/1/2021 của Thủ tướng Chính phủ về chương trình quốc gia phát triển công nghệ cao đến năm 2030, trong đó có chương trình phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì.
2. Sự tham gia tích cực của chính quyền địa phương, doanh nghiệp và người dân
Hầu hết các tỉnh, thành phố trong cả nước có khu nông nghiệp công nghệ cao, đi đầu trong lĩnh vực này phải kể đến như Lâm Đồng, Hà Nội, Vĩnh Phúc, Thành phố Hồ Chí Minh, Bà Rịa – Vũng Tàu,... Tham gia vào trồng trọt công nghệ cao còn có các doanh nghiệp, các hộ tư nhân. Nhiều mô hình trồng trọt công nghệ cao đã được triển khai rộng khắp trên cả nước (Hình 23.2).
Hình 23.2. Sản xuất hoa loa kèn trong nhà kính kết hợp tưới tự động tiết kiệm nước ở Gia Lâm – Hà Nội
(Trang 118)
Kết nối năng lực
Kể tên một số doanh nghiệp Việt Nam đang đầu tư vào trồng trọt công nghệ cao. Những công nghệ mới nào đang được các doanh nghiệp áp dụng nhiều?
3. Bước đầu mang lại hiệu quả tích cực
Nhiều mô hình trồng trọt công nghệ cao ở nước ta mang lại hiệu quả vượt trội như mô hình trồng rau trong nhà lưới đạt doanh thu cao, gấp từ 2 đến 3 lần so với canh tác truyền thống; mô hình sản xuất rau thuỷ canh đạt từ 8 đến 9 tỉ đồng/ha/năm (Hình 23.3); trồng hoa đạt 1,2 tỉ đồng/ha/năm, cao gấp từ 20 đến 30 lần so với trồng trọt truyền thống (Theo số liệu của Hội Nông dân Lâm Đồng năm 2018).
Hình 23.3. Mô hình trồng rau thuỷ canh ở Đà Lạt
Luyện tập
Nêu một số công nghệ cao được áp dụng trong trồng trọt tại địa phương em. Những ưu điểm mà các công nghệ đó mang lại là gì?
Vận dụng
Theo em, những yếu tố nào cản trở việc áp dụng công nghệ cao trong trồng trọt tại địa phương em? Hãy đề xuất cách khắc phục.
