Sau bài học này, em sẽ:
- Trình bày được vai trò của việc phòng, trị bệnh cho vật nuôi.
- Nêu được nguyên nhân gây bệnh và biện pháp phòng, trị bệnh cho vật nuôi.
| Vì sao vật nuôi bị bệnh? Những biện pháp nào thường được dùng để phòng, trị bệnh cho vật nuôi? Việc phòng, trị bệnh có vai trò như thế nào đối với vật nuôi? |
1 - Vai trò của phòng, trị bệnh cho vật nuôi
Bệnh là trạng thái không bình thường của vật nuôi, thường có những biểu hiện như buồn bã, chậm chạp, giảm hoặc bỏ ăn, sốt, chảy nước mắt, nước mũi, tiêu chày, ho, bại liệt,... (Hình 11.1). Bệnh nặng có 1.1). Bênh năng có thể gây chết vật nuôi.
KHÁM PHÁ
Quan sát Hình 11.1 và nêu một số biểu hiện bệnh của mỗi loại vật nuôi.
Hình 11.1. Một số biểu hiện khi vật nuôi bị bệnh
Phòng, trị bệnh cho vật nuôi có tác dụng:
- Tăng cường sức khoẻ, sức đề kháng cho vật nuôi, giúp vật nuôi giảm khả năng nhiễm bệnh.
- Tiêu diệt mầm bệnh, hạn chế sự tiếp xúc của vật nuôi với nguồn bệnh, ngân ngừa sự lây lan của dịch bệnh.
- Tiêm vaccine có tác dụng tạo miễn dịch cho vật nuôi, giúp vật nuôi chống lại tác nhân gây bệnh.
- Giảm tác hại của bệnh và giúp vật nuôi nhanh hồi phục.
II – Một số nguyên nhân gây bệnh cho vật nuôi
Vật nuôi bị bệnh do một số nguyên nhân được trình bày ở Hình 11.2.
Hình 11.2. Một số nguyên nhân gây bệnh cho vật nuôi
Do vi sinh vật gây bệnh (vi khuẩn, virus,...)
Do động vật kí sinh (ve, rận, giun, sán....)
Do thửa hoặc thiều dinh dưỡng, thức ăn không an toàn
Nguyên nhân gây bệnh cho vật nuôi
Do môi trường sống không thuận lợi (quá nóng, quá lạnh....)
KHÁM PHÁ
Quan sát Hình 11.2, nêu các nguyên nhân chỉnh gây bệnh cho vật nuôi và cho ví dụ minh hoạ.
KẾT NỐI NĂNG LỰC
Xác định nguyên nhân gây bệnh (cột B) tương ứng với từng bệnh ở cột (A) trong bảng dưới đây.
| STT | Bệnh (A) | Nguyên nhân gây bệnh (B) |
| 1 | Bệnh ghẻ ở chó | |
| 2 | Bệnh cúm gia cầm | |
| 3 | Bệnh lở mồm long móng ở trâu, bò | |
| 4 | Bệnh còi xương, loãng xương ở lợn | |
| 5 | Bệnh cảm nóng ở gà | |
| 6 | Bệnh tụ huyết trùng ở lợn |
Bệnh dịch tả lợn châu Phi là do virus African swine fever (ASF) gây ra. Năm 2019, bệnh đã xây ra ở hơn 8553 xã của 667 huyện ở 63 tỉnh, thành phố của nước ta. Tổng số lợn bị tiêu huỷ lên đến hàng triệu con.
(Nguồn: Thông tấn xã Việt Nam ngày 16/12/2019)
KẾT NỐI NĂNG LỰC
Sử dụng intemet, sách, báo,... để tìm hiều nguyên nhân, biểu hiện và tác hại của một số bệnh do vi sinh vật gây ra cho vật nuôi. Tại sao bệnh do vi sinh vật lại nguy hiểm?
III – Một số biện pháp phòng, trị bệnh cho vật nuôi
1. Phòng bệnh cho vật nuôi
Phòng bệnh là thực hiện các biện pháp phòng ngừa nhằm bảo vệ cơ thể vật nuôi khỏi các tác nhân gây bệnh. Trong thực tiễn chăn nuôi, luôn phải thực hiện phương châm "Phòng bệnh hơn chữa bệnh".
KHÁM PHÁ
Quan sát Hình 11.3 và nêu một số biện pháp phòng bệnh cho vật nuôi.
Một số biện pháp phòng bệnh
Hình 11.3. Một số biện pháp phòng bệnh cho vật nuôi
Một số biện pháp phòng bệnh cho vật nuồi:
- Nuôi dưỡng tốt cho vật nuôi ăn uống đầy đủ, thức ăn và nước uống đảm bảo vệ sinh.
- Chăm sóc chu đáo: thực hiện chăm sóc phù hợp với từng đối tượng vật nuôi, đảm bào chuồng nuôi ẩm về mùa đông, thoáng mát về mùa hè, không quá nóng, không quá lạnh.
- Vệ sinh môi trường sạch sẽ: đảm bảo vệ sinh chuồng nuôi và môi trường xung quanh, thực hiện tốt việc thu gom và xử lí chất thải chăn nuôi.
- Cách li tốt Cách li vật nuôi khoẻ mạnh với vật nuôi bị bệnh và các nguồn lây nhiễm khác.
- Tiêm phòng vaccine đầy đủ theo quy định.
KẾT NỐI NĂNG LỰC
Sử dụng internet, sách, báo,... để tìm hiểu về tác dụng của một số loại vaccine trong phòng bệnh cho vật nuôi.
| Vaccine là chế phẩm sinh học dùng để phòng bệnh, được điều chế từ chính mầm bệnh gây ra bệnh cần phòng cho vật nuôi. Khi được tiêm phòng vaccine, vật nuôi có thể không bị mắc bệnh đó nữa. |
2. Trị bệnh cho vật nuôi
- Trị bệnh (chữa bệnh) là các biện pháp giúp cho cơ thể vật nuôi khỏi bệnh như dùng thuốc, phẫu thuật (Hình 11.4)....
- Khi vật nuôi có các biểu hiện của bệnh thì phải liên hệ ngay với cán bộ thú y gần nhất đề điều trị kịp thời.
- Định kì tẩy giun, sán và kí sinh trùng ngoài da cho vật nuôi.
Hình 11.4. Phẩu thuật cho mèo
KHÁM PHÁ
Nêu một số biện pháp trị bệnh cho vật nuôi và ý nghĩa của các biện pháp đó
| Bệnh viện thú y. Với nhu cầu khám chữa bệnh cho vật nuôi ngày càng cao, đã có nhiều bệnh viện thú y được thành lập với các trang thiết bị hiện đại như: hệ thống X-quang, siêu âm màu 4D, dụng cụ phẫu thuật nội soi, phòng mổ, phòng cấp cứu hiện đại theo tiêu chuẩn quốc tế. Ngoài ra, một số bệnh viện thú y còn có "khách sạn" cho thú cưng. |
LUYỆN TẬP
1. Việc nào sau đây là nên và không nên làm khi vật nuôi có dấu hiệu bị bệnh?
| STT | Những việc nên và không nên làm khi vật nuôi có dấu hiệu bị bệnh |
| 1 | Nhốt cách li vật nuôi ốm để theo dõi. |
| 2 | Bán nhanh những con khoẻ, mỗ thịt những con ốm. |
| 3 | Báo cho cán bộ thú y đền kiểm tra. |
| 4 | Vệ sinh, khử khuẩn chuồng trại. |
| 5 | Vứt xác vật nuôi xuống ao, mương hay chỗ vắng người. |
| 6 | Mang vật nuôi sang nơi khác để tránh dịch. |
2. Khi quan sát một đàn vật nuôi, em có thể nhận biết được vật nuôi bị bệnh không? Vật nuôi bị bệnh thường có biểu hiện như thế nào?
VẬN DỤNG
Đề xuất những biện pháp phòng bệnh cho vật nuôi ở gia đình hoặc địa phương em. Nêu mục đích của từng biện pháp.
