Sau bài học này, em sẽ:
• Lựa chọn được trang phục phù hợp với đặc điểm và sở thích của bản thân, tính chất công việc và điều kiện tài chính của gia đình.
• Sử dụng và bảo quản được một số loại hình trang phục thông dụng.
Câu hỏiLàm thế nào để có những bộ trang phục bền, đẹp? Mỗi người có thể lựa chọn, sử dụng và bảo quản trang phục của mình như thế nào cho đúng? |
I. Lựa chọn trang phục
Cơ thể con người rất đa dạng về tầm vóc và hình dáng. Khi lựa chọn trang phục, cần đảm bảo sự phù hợp giữa đặc điểm trang phục với vóc dáng cơ thể. Phối hợp chất liệu, kiểu dáng, màu sắc, đường nét, họa tiết khác nhau có thể tạo ra các hiệu ứng thẩm mĩ nâng cao vẻ đẹp của người mặc.
Có thể lựa chọn trang phục dựa trên hiệu ứng thẩm mĩ của trang phục (Bảng 8.1).
Bảng 8.1. Đặc điểm trang phục và hiệu ứng thẩm mĩ
| Đặc điểm | Tạo cảm giác gầy đi, cao lên | Tạo cảm giác béo ra, thấp xuống |
| Chất liệu | Vải mỏng mềm, mịn. | Vải cứng, dày dặn hoặc mềm vừa phải. |
| Kiểu dáng | Vừa sát cơ thể, có đường nét chính dọc thân áo, thân rủ… | Kiểu thụng có đường nét chính ngang thân áo, tay bồng, có bèo,... |
| Màu sắc | Màu tối, sẫm. | Màu sáng. |
| Đường nét, họa tiết | Kẻ dọc, hoa nhỏ. | Kẻ ngang, kẻ ô vuông; hoa to. |
Thông tin bổ ích
Số đo cơ thể mọi người thường khác nhau, do đó quần áo thường được may cho từng người theo số đo riêng hoặc may sẵn với nhiều kích cỡ theo số đo quy chuẩn đã được xây dựng.
Khám phá
Quan sát Hình 8.1 và đưa ra nhận xét về ảnh hưởng của trang phục đến vóc dáng người mặc.
Lựa chọn trang phục cũng cần dựa trên lứa tuổi; mục đích sử dụng, điều kiện làm việc, sinh hoạt; sở thích về màu sắc, kiểu dáng,... của trang phục; điều kiện tài chính của gia đình. Nên mua trang phục có màu sắc, kiểu dáng dễ phối hợp với các trang phục khác để tiết kiệm chi phí.
Khám phá
Liên hệ với thực tiễn và cho biết một số đặc điểm của trang phục theo lứa tuổi.
Kết nối năng lực
Đề xuất đặc điểm của bộ trang phục phù hợp với vóc dáng của em.
II. Sử dụng trang phục
1. Cách sử dụng trang phục
Tùy theo hoạt động, thời điểm, hoàn cảnh xã hội cần sử dụng các bộ trang phục khác nhau. Trang phục để sử dụng cho một số hoạt động chủ yếu (Hình 8.2) gồm:
Trang phục đi học: có kiểu dáng đơn giản, gọn gàng, dễ mặc, dễ hoạt động; có màu sắc hài hòa; thường được may bằng vải sợi pha.
Trang phục lao động: có kiểu dáng đơn giản, rộng, dễ hoạt động; thường có màu sẫm, được may bằng vải sợi bông.
Trang phục dự lễ hội: có kiểu dáng đẹp, trang trọng; có thể là trang phục truyền thống, tùy thuộc vào tính chất lễ hội.
Trang phục ở nhà: có kiểu dáng đơn giản, thoải mái; thường được may từ vải sợi thiên nhiên.
Khám phá
Theo em, đồng phục có ý nghĩa như thế nào đối với học sinh khi đến trường?
2. Cách phối hợp trang phục
Để nâng cao vẻ đẹp và sự hợp lí của trang phục, cần phối hợp trang phục một cách đồng bộ, hài hòa về màu sắc, họa tiết, kiểu dáng của quần áo cùng với một số vật dụng khác.
Phối hợp về họa tiết: Vải hoa hợp với vải trơn có màu trùng với một trong các màu chính của vải hoa. Không nên mặc áo và quần có hai dạng họa tiết khác nhau.
Luyện tập
Quan sát Hình 8.3 và nêu sự phù hợp về họa tiết của các bộ trang phục, đưa ra phương án thay đổi nếu cần.
Phối hợp về màu sắc: có nhiều cách khác nhau để phối hợp màu sắc của trang phục. Có thể phối hợp trang phục dựa trên vòng màu theo nguyên tắc sau:
- Sử dụng một màu hoặc kết hợp các sắc độ trong cùng một màu.
- Kết hợp nhiều màu với nhau như: màu đối nhau, các màu cạnh nhau,... trên vòng màu cơ bản (Hình 8.4).
Lưu ý: Riêng màu trắng và đen có thể kết hợp với các màu bất kì.
Giải nghĩa thuật ngữ
Sắc độ: Chỉ độ đậm nhạt hay sáng tối của từng màu.
Luyện tập
Trong Hình 8.5, các bộ trang phục được phối hợp màu theo nguyên tắc nào?
Kết nối năng lực
Em hãy lựa chọn trang phục cần sử dụng cho bản thân khi đi du lịch cùng gia đình trong ba ngày ở vùng biển.
III. Bảo quản trang phục
Bảo quản trang phục là việc làm cần thiết, thường xuyên, đặc biệt đối với quần áo. Bảo quản đúng cách sẽ giúp quần áo giữ được vẻ đẹp, độ bền cao. Bảo quản quần áo gồm các bước: làm sạch, làm khô, làm phẳng, cất giữ.
1. Làm sạch
Có thể làm sạch quần áo bằng hai phương pháp là giặt ướt và giặt khô.
Giặt ướt: làm sạch các loại quần áo trong nước kết hợp với các loại bột giặt, nước giặt,… Có thể giặt ướt bằng tay hoặc sử dụng máy giặt. Phương pháp giặt ướt thường được áp dụng với quần áo sử dụng hàng ngày.
Giặt khô: làm sạch vết bẩn bằng hóa chất, không dùng nước. Phương pháp giặt khô nên được áp dụng với quần áo được làm từ len, tơ tằm, da, lông vũ,…
Kết nối năng lực
Sắp xếp các bước trong Hình 8.6 theo thứ tự phù hợp với các bước giặt quần áo bằng tay.
2. Làm khô
Có hai cách cơ bản làm khô quần áo:
Phơi: làm khô quần áo bằng cách phơi ở nơi thoáng gió, có ánh nắng. Phương pháp này tiết kiệm chi phí nhưng phụ thuộc vào thời tiết và tốn nhiều thời gian.
Sấy: làm khô quần áo bằng máy. Phương pháp này giúp quần áo khô nhanh, không phụ thuộc vào thời tiết nhưng tiêu hao điện năng.
Thông tin bổ ích
Một số loại quần áo cần tránh phơi trực tiếp ngoài trời nắng như quần áo có màu (xanh, đỏ, vàng,... ) để tránh mất màu hoặc quần áo được làm từ chất liệu vải không chịu được nhiệt độ cao.
3. Làm phẳng
Để làm phẳng quần áo có thể sử dụng nhiều phương pháp khác nhau, trong đó phương pháp phổ biến là để sử dụng bàn là.
Để là quần áo, cần chuẩn bị các dụng cụ như bàn là, cầu là, bình phun nước.
Khi là, cần điều chỉnh nhiệt độ phù hợp với từng loại vải, là theo chiều dọc vải. Đối với một số loại vải, trước khi là cần phun nước làm ẩm vải. Trong khi là, không để bàn là ở lâu một chỗ khi là lâu ở một chỗ trên mặt vải. Là xong, rút phích cắm điện, dựng bàn là, chờ bàn là nguội rồi cất vào nơi quy định.
Khám phá
Đọc thông tin mục 3 để mô tả các bước là quần áo trong Hình 8.7.
Kết nối năng lực
Dựa vào Bảng 8.2, hãy cho biết thông tin bảo quản sản phẩm trên nhãn quần áo (a), (b).
4. Cất giữ
Sau khi giặt sạch, làm khô, cần cất giữ quần áo ở nơi khô ráo, sạch sẽ.
- Với những quần áo sử dụng thường xuyên cần treo bằng mắc áo hoặc gấp và xếp gọn gàng vào ngăn tủ theo từng loại.
- Những quần áo chưa dùng đến cần gói trong túi để tránh ẩm, mốc,...
Lưu ý: cần tuân theo các kí hiệu quy định chế độ giặt, là, sấy ghi trên nhãn quần áo để tránh làm hỏng sản phẩm (Bảng 8.2)
Thông tin bổ ích
Vận dụng
1. Trang phục em mặc hàng ngày đã được phối hợp và sử dụng đúng cách chưa. Em sẽ thay đổi như thế nào khi lựa chọn và sử dụng trang phục của mình.
2. Đề xuất phương án bảo quản các loại trang phục trong gia đình em.
3. Em hãy mô tả cách bố trí, sắp xếp tủ quần áo của gia đình sao cho hợp lí, ngăn nắp, gọn gàng.
