Sau bài học này, em sẽ:
• Nhận biết được vai trò, sự đa dạng của trang phục.
• Nhận biết được một số loại vải thông dụng để may trang phục.
| Câu hỏi Trang phục có ý nghĩa như thế nào đối với đời sống con người? Trang phục nào thường được may bằng vải? Vải sợ thiên nhiên và vải sợi hoá học khác nhau như thế nào? |
I. Vai trò của trang phục
Trang phục bao gồm các loại quần áo và một số vật dụng đi kèm như giày, thắt lưng, tất, khăn quàng, mũ…Trong đó quần áo là những vật dụng quan trọng nhất (Hình 7.1).
Trang phục có vai trò che chở, bảo vệ cơ thể con người khỏi một số tác động có hại của thời tiết và môi trường. Đồng thời, trang phục góp phần tôn lên vẻ đẹp của người mặc nhờ sự lựa chọn trang phục phù hợp với đặc điểm cơ thể, hoàn cảnh sử dụng. Qua trang phục, còn có thể biết được một số thông tin cơ bản về người mặc như sở thích, nghề nghiệp,…
Khám phá
1. Quan sát Hình 7.2 và cho biết các nhân vật trong hình sử dụng trang phục gì. Nêu vai trò của các bộ trang phục đó.
2. Liên hệ thực tiễn và kể tên một số nghề cần trang phục đặc biệt. Những bộ trang phục đó được sử dụng với vai trò gì?
II. Một số loại trang phục
Trang phục rất đa dạng và phong phú, có thể phân loại trang phục như sau:
Theo giới tính:
- Trang phục nam
- Trang phục nữ
Theo lứa tuổi
- Trang phục trẻ em
- Trang phục thanh niên
- Trang phục trung niên
- Trang phục người cao tuổi
Theo thời tiết
- Trang phục mùa nóng
- Trang phục mùa lạnh
Theo công dụng
- Trang phục mặc thường ngày
- Trang phục lễ hội
- Trang phục thể thao
- Đồng phục
- Trang phục bảo hộ lao động
- Trang phục biểu diễn nghệ thuật
- Trang phục mặc lót
...
Luyện tập
Quan sát hình 7.4, phân nhóm các trang phục theo các tiêu chí phân loại trang phục ở Hình 7.3.
III. Đặc điểm của trang phục
Đặc điểm của trang phục là căn cứ để lựa chọn, sử dụng và bảo quản trang phục.
Chất liệu là thành phần cơ bản để tạo ra trang phục. Chất liệu may trang phục đa dạng và có sự khác biệt về độ bền, độ dày, mỏng, độ nhàu, độ thấm hút.
Kiểu dáng là hình dạng bề ngoài của trang phục, thể hiện tính thẩm mĩ, tính đa dạng của các bộ trang phục.
Màu sắc là yếu tố quan trọng tạo nên vẻ đẹp của trang phục. Trang phục có thể sử dụng một màu hoặc phối hợp nhiều màu với nhau.
Đường nét, họa tiết là yếu tố được dùng để trang trí, làm tăng vẻ đẹp và tạo hiệu ứng thẩm mĩ cho trang phục như đường kẻ, đường cong, nơ, ren…
Khám phá
Quan sát hai bộ trang phục trong Hình 7.5 và chỉ ra sự khác nhau về kiểu dáng, màu sắc, đường nét và họa tiết.
IV. Một số loại vải thông dụng để may trang phục
Dựa theo nguồn gốc sợi, dệt vải được chia thành ba loại chính:
Vải sợ thiên nhiên: được dệt bằng các sợi có nguồn gốc từ thiên nhiên như sợi bông (cotton), sợi tơ tằm, sợi len,... Trong đó, vải sợi bông, vải tơ tằm có độ hút ẩm cao, mặc thoáng mát nhưng dễ bị nhàu. Vải len có khả nắng giữ nhiệt tốt.
Vải sợi hóa học: gồm vải sợi nhân tạo, vải sợi tổng hợp.
- Vải sợi nhân tạo: được dệt bằng các loại sợi có nguồn gốc từ gỗ, tre, nứa…như sợi viscose, sợi acetate…Loại vải này có độ hút ẩm cao, mặc thoáng mát, ít nhàu.
- Vải sợi tổng hợp: được dệt bằng các loại sợi có nguồn gốc từ than đá, dầu mỏ,…như sợi nylon, sợi polyester…Loại vải này bền, đẹp, giặt nhanh khô, không bị nhàu nhưng có độ hút ẩm thấp, mặc không thoáng mát.
Vải sợi pha: được dệt bằng sợi có sự kết hợp từ hai hoặc nhiều loại sợi khác nhau. Vải sợi pha thường có ưu điểm của các loại sợi thành phần. Ví dụ, vải sợi pha dệt từ sợi bông và sợi polyester có ưu điểm đẹp, bền, ít nhàu, mặc thoáng.
Giải nghĩa thuật ngữ
Nhãn quần áo: Cung cấp cho người tiêu dùng những thông tin về sản phẩm như thương hiệu, kích cỡ, chất liệu, cách bảo quản, cách giặt.
Kết nối năng lực
Đọc những nhãn quần áo trong Hình 7.6, cho biết trang phục đó được làm từ loại vải nào. Trong ba loại vải này, em thích chọn áo được làm từ loại vải nào hơn? Tại sao?
Kết nối nghề nghiệp
Nghề dệt lụa là một nghề lâu đời ở Việt Nam, với những làng nghề truyền thống như làng lụa Vạn Phúc (Hà Nội), Bảo Lộc (Lâm Đồng), Mã Châu (Quảng Nam), Tân Châu (An Giang), Nha Xá (Hà Nam)… Đây vừa là nơi sản xuất ra các sản phẩm lụa nổi tiếng, vừa là điểm tham quan du lịch văn hóa đặc sắc.
Vận dụng
1. Kể tên một số loại trang phục thường mặc của em và tìm hiểu loại vải để may các trang phục đó. Với thời tiết mùa hè, em sẽ chọn quần áo làm từ loại vải nào?
2. Tìm hiểu lại vải thường dùng để may trang phục truyền thống đặc trưng cho dân tộc của em hoặc nơi em đang sinh sống.
