(Trang 84)
- Kể được tên các nhóm chất dinh dưỡng có trong thức ăn và nêu được vai trò của chúng đối với cơ thể.
- Nêu được ví dụ về các thức ăn khác nhau cung cấp cho cơ thể các chất dinh dưỡng và năng lượng ở mức độ khác nhau.
Hằng ngày chúng ta ăn những thức ăn nào? Chúng ta ăn thức ăn đó để làm gì?
1. Các nhóm chất dinh dưỡng có trong thức ăn
Chúng ta thường sử dụng các thực phẩm như rau, củ, quả, thịt.... để chế biến nhiều loại thức ăn, đồ uống. Dựa vào hàm lượng chất dinh dưỡng chứa nhiều trong mỗi loại thực phẩm có thể phân chia thành bốn nhóm chất dinh dưỡng là: chất bột đường, chất đạm, chất béo, vi-ta-min và chất khoáng.
1. Quan sát hình 1 và cho biết.
- Thực phẩm nào chứa nhiều chất bột đường, chất đạm, chất béo, vi-ta-min, và chất khoáng?
- Trong mỗi loại thực phẩm chứa chất dinh dưỡng với hàm lượng khác nhau như thế nào?
Thực phẩm | Chất bột đường | Chất đạm | Chất béo | Vi-ta-min và khoáng chất |
76 | 8 | 1 | ít hơn 1 | |
0 | 20 | 13 | ít hơn 1 | |
3 | 3 | ít hơn 1 | 1 | |
0 | 14 | 37 | ít hơn 1 |
Hình 1. Thành phần các chất dinh dưỡng (theo gam) trong 100 gam (g) thực phẩm (Nguồn Viện Dinh dưỡng Quốc gia – 2017)
(Trang 85)
2. – Nói tên thức ăn, đồ uống trong hình 2 và cho biết thực phẩm chính để làm mỗi loại thức ăn đó.
– Sắp xếp các thức ăn, đồ uống trong hình 2 vào bốn nhóm chất dinh dưỡng.
Hình 2
1. Kể tên các thức ăn hằng ngày em đã ăn và cho biết chúng làm từ thực phẩm nào? 2. Thức ăn đó cung cấp cho cơ thể chất dinh dưỡng khác nhau như thế nào? | Em có biết? Một loại thức ăn chứa nhiều chất dinh dưỡng khác nhau nên có thể được xếp vào nhiều nhóm. Ví dụ: Trứng chứa nhiều chất đạm, vi-ta-min A, D, B và chất khoáng. Thịt bò chứa nhiều chất đạm và sắt. Một số loại hạt chứa dầu có lượng chất béo cao, được ép lấy dầu dùng trong chế biến thực phẩm như vừng (dầu vừng), đậu nành (dầu đậu nành), lạc (dấu lạc),... |
(Trang 86)
2. Vai trò của các nhóm chất dinh dưỡng đối với sự phát triển của cơ thể
1. Quan sát hình 3, nói về vai trò của các nhóm chất dinh dưỡng trong thực phẩm đối với cơ thể.
Chất bột đường Cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống | Vai trò các nhóm chất dinh dưỡng trong thức ăn | Chất đạm Giúp cơ thể phát triển và lớn lên |
Vi-ta-min chất khoáng Tăng cường sức đề kháng, giúp cơ thể chống lại bệnh lột và giúp tiêu hoá tốt | Chất béo Dự trữ năng lượng. giúp cơ thể hấp thụ các vi-ta-min A, D, E. K |
Hình 3
2. Thảo luận và chia sẻ với bạn
- Vì sao hằng ngày trẻ em nên ăn thực phẩm chứa nhiều chất đạm?
- Chúng ta có cần ăn đủ thực phẩm thuộc bốn nhóm chất dinh dưỡng không? Vì sao?
Em có biết?
- Rau, củ chứa nhiều chất xơ, tuy không có giá trị về dinh dưỡng nhưng rất cần để đảm bảo hoạt động bình thường của cơ quan tiêu hóa.
- Nước không thuộc nhóm chất dinh dưỡng nào nhưng rất cần thiết cho các hoạt động sống của cơ thể, giúp hoà tan các chất dinh dưỡng, chất khoáng để cơ thể dễ dàng hấp thụ, đồng thời loại bỏ các chất cặn bã.
(Trang 87)
3. Năng lượng có trong thực phẩm
Năng lượng do thực phẩm cung cấp được tính bằng ca-lo (kí hiệu là cal). Lượng ca-lo của mỗi loại thực phẩm được tính dựa vào các chất bột đường, đạm, béo chứa trong thực phẩm đó.
1. Quan sát hình 4 và cho biết:
- Năng lượng có trong 100 g của mỗi loại thực phẩm.
- Thực phẩm cung cấp nhiều năng lượng thuộc nhóm chất dinh dưỡng nào?
- Thực phẩm cung cấp ít năng lượng thuộc nhóm chất dinh dưỡng nào?
Hình 4. Năng lượng trong 100 g thực phẩm | Em có biết? Thực phẩm chiên rán, thức ăn nhanh và đồ uống có đường cung cấp nhiều năng lượng nhưng chứa chất béo không tốt cho cơ thể. Những thực phẩm này chứa rất ít hoặc không chứa chất đạm, vi-ta-min, chất khoáng cần thiết cho quá trình phát triển và phòng chống bệnh tật của cơ thể. |
2. Kể tên một số thực phẩm khác cung cấp cho cơ thể năng lượng ở mức độ khác nhau mà em biết.
Thảo luận, đưa ra ý kiến giải thích.
1. Vì sao trẻ em không nên ăn thường xuyên: gà chiên, khoai tây chiên, bánh ngọt, đồ uống có đường?
2. Nếu hằng ngày chúng ta không ăn rau thì điều gì xảy ra với cơ thể? Vì sao?
Em đã học • Các thực phẩm, thức ăn thường được phân chia theo bốn nhóm chất dinh dưỡng: chất bột đường, chất đạm, chất béo, vi-ta-min và chất khoáng. • Các chất dinh dưỡng giữ vai trò quan trọng đối với mọi hoạt động của cơ thể: cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống, giúp cơ thể phát triển và lớn lên, giữ cho cơ thể khoẻ mạnh, chống lại bệnh tật. | Em có biết Giải thích được vì sao chúng ta cần ăn đủ thực phẩm thuộc bốn nhóm chất dinh dưỡng. |