I - Cấu tạo của dây thần kinh tủy
Có 31 đôi dây thần kinh tủy. Mỗi dây thần kinh tuỷ bao gồm các nhóm thần kinh cảm giác nối với các tuỷ sống qua rễ sau (rễ cảm giác) và nhóm sợi thần kinh vận động, nối với tủy sống bằng các rễ trước (rễ vận động). Chính các nhóm sợi liên qua đến các rễ này sau khi đưa qua khe giữa hai đốt sống liên tiếp đã nhập lại thành dây thần kinh tủy (hình 45-1 và xem lại hình 44-2).
II - Chức năng của dây thần kinh tủy
Muốn tìm hiểu chức năng của dây thần kinh tuỷ, cần nghiên cứu chức năng các rễ tuỷ.
Nhóm Nga và Thuý đã tiến hành mổ cung các đốt sống cuối cùng ở ếch để tìm rễ tuỷ. Sau đó tiến hành cắt các rễ trước liên quan đến dây thần kinh đi đến chi sau bên phải và cắt các rễ sau liên quan đến chi sau phía bên trái.
Đợi ếch hết choáng, Thuỷ lần lượt kích thích các chi sau bên phải rồi bên trái. Các kết quả quan sát được qua thí nghiệm đã được Nga ghi vào bảng 45.
Bảng 45. Kết quả thí nghiệm tìm hiểu chức năng của các rễ tuỷ
Thí nghiệm | Điều kiện thí nghiệm | Kết quả thí nghiệm |
1. Kích thích bằng HCl 1 % chi sau bên phải | Rễ trước bên phải bị cắt | Chi đó không co (chân phải) nhưng co chi sau bên trái và cả 2 chi trước |
2. Kích thích bằng HCl 1 % chi sau bên trái | Rễ sau bên trái bị cắt | Không chi nào co cả |
Căn cứ vào kết quả ghi được ở bảng trên, hãy rút ra kết luận về chức năng của các rê tuỷ, rồi từ đó suy ra chức năng của dây thần kinh tuỷ.
Có 31 đôi dây thần kinh tuỷ là các dây pha gồm có các bó sợi thần kinh hướng tâm (cảm giác) và các bó sợi thần kinh li tâm (vận động) được nối với tuỷ qua các rễ sau và rễ trước. |
Câu hỏi và bài tập
1. Tại sao nói dây thần kinh tuỷ là dây pha?
2. Trên một con ếch đã mổ để nghiên cứu rễ tuỷ, em Quang đã vô ý thúc mũi kéo làm đứt một số rễ. Bằng cách nào em có thể phát hiện được rễ nào còn, rễ nào mất?