Khám phá (4,5)
a)
- Trong bến xe buýt tớ thấy có 7 ô tô, trong đó có 3 ô tô điện và 4 ô tô chạy bằng xăng.
- Số ô tô điện so với số ô tô ở bến chiếm mấy phần nhỉ?
- Số ô tô ở bến là 7 phần thì số ô tô điện là 3 phần như thế. Số ô tô điện chiếm 
số ô tô bến. còn gọi là "tỉ số" đấy!
Ta nói:
• Tỉ số của xe điện và số xe ở bến là 3 : 7 hay ( tỉ số này cho biết số xe điện bằng số xe ở bến).
Tương tự, ta nói:
• Tỉ số của xe chạy bằng xăng và số xe ở bến là 4 : 7 hay 
.
• Tỉ số của xe điện và số xe chạy bằng xăng là 3 : 4 hay 
.
• Tỉ số của số xe chạy bằng xăng và số xe điện là 4 : 3 hay 
.
Tỉ số của a và b là a : b hay
(b khác 0).
b) Rô-bốt khảo sát 100 bạn khối 5 tham gia các môn thể thao thì thấy có 43 bạn tham gia môn Bơi, 31 bạn tham gia môn Cờ vua, 26 bạn tham gia môn Cầu lông. Rô-bốt tính tỉ số của bạn tham gia ở mỗi môn và số bạn được khảo sát rồi ghi kết quả vào bảng sau:
| Môn thể thao | Bơi | Cờ vua | Cầu lông |
| Tỉ số của số bạn tham gia ở mỗi môn và số bạn được khảo sát |
|
|
|
• Các tỉ 
số được gọi là tỉ số phần trăm.
• Tỉ số 
đọc là: Bốn mươi ba phần trăm, viết là: 43%.
Tỉ số phần trăm của số bạn tham gia môn Bơi và số bạn được khảo sát là 43%.Tỉ số này cho biết cứ 100 bạn được khảo sát thì có 43 bạn tham gia môn Bơi.
Hoạt động (trang 5)
1. Hoàn thành bảng bên (theo mẫu).
| Số thứ nhất | Số thứ hai | Tỉ số của số thứ nhất và số thứ hai |
| 3 | 11 |
|
| 13 | 17 | ? |
| 17 | 13 | ? |
| m | n (khác 0) | ? |
2. Số?
Một trường tiểu học có 23 bạn nữ và 17 bạn nam tham gia cuộc thi “Trạng nguyên nhí”.
a) Tỉ số của số bạn nữ và số bạn nam là 
.
b) Tỉ số của số bạn nam và số bạn nữ là .
c) Tỉ số của số bạn nữ và tổng số bạn tham gia là .
3. Chọn bông hoa ghi tỉ số ứng với tỉ số phần trăm ghi trên mỗi con ong.
| 39% | 41% | 75% |
 |  |  |
Luyện tập (trang 6)
1. Chọn câu trả lời đúng.
Tham gia buổi tổng vệ sinh nhặt rác ở sân trường có 20 bạn của lớp 5A, 24 bạn của lớp 5B và 17 bạn của lớp 5C.
Tỉ số 
là:
A. Tỉ số của số bạn lớp 5A và số bạn lớp 5B.
B. Tỉ số của số bạn lớp 5C và số bạn lớp 5A.
C. Tỉ số của số bạn lớp 5C và số bạn lớp 5B.
D. Tỉ số của số bạn lớp 5A và số bạn lớp 5C.
2. Viết các tỉ số dưới đây thành các tỉ số phần trăm (theo mẫu).
a) Mẫu: 
= 36%
b) Mẫu 37,5 : 100 = 37,5%
5,2 : 100
110,6 : 100
0,5 : 100
3. Đ, S ?
Tính trong 6 tháng đầu năm 2022, tỉ số giới tính khi sinh của Hà Nội vẫn còn ở mức cao (113 trẻ trai/100 trẻ gái). Con số này tăng so với cùng kì năm 2021 (112,7 trẻ trai/100 trẻ gái). (Theo https://thanglong.chinhphu.vn)
a) Trong 6 tháng đầu năm 2022, tỉ số của số trẻ trai và số trẻ gái là bao nhiêu phần trăm?
• Mai nói: 112,7% ?
• Việt nói: 113% ?
b) Trong 6 tháng cùng kì năm 2021, tỉ số của số trẻ trai và số trẻ gái là bao nhiêu phần trăm?
• Mai nói: 112,7% ?
• Việt nói: 113% ?
4. Tại một trạm kiểm tra tải trọng xe lưu động, người ta kiểm tra ô tô thì 92 ô tô có tải trọng đạt chuẩn. Hỏi trong 100 ô tô đó:
a) Số ô tô có tải trọng đạt chuẩn chiếm bao nhiêu phần trăm?
b) Số ô tô có tải trọng không đạt chuẩn chiếm bao nhiêu phần trăm?
