(Trang 64)
| YÊU CẦU CẦN ĐẠT: Hát đúng cao độ, trường độ, rõ lời, thể hiện được sắc thái tình cảm của bài hát; biết vận dụng kĩ thuật hát luyến âm thể hiện ca khúc Tình ca Tây Nguyên và Lời ca dâng Bác. |
Mở đầu: Quan sát và phát âm các ca từ trong giai điệu dưới đây, em hãy cho biết điểm khác biệt khi phát âm các ca từ trong ngoặc so với các ca từ khác trong cùng giai điệu?
Lời ca dâng Bác
(Trích)
Nhạc và lời: Trọng Loan
Có mối tình nào (mà) thủy chung (mà) son sắt
Hình thành kiến thức mới
1. Kĩ thuật hát luyến âm
đun hat giúp cả từ trở nên vô nghĩa, à Luyến âm là cách hát giúp ca từ trở nên rõ nghĩa, âm thanh được hoà quyện và mềm mại. Luyền âm nhanh hoặc chậm tuỳ vào thanh điệu, nhịp điệu và nghệ thuật ca hát. Kí hiệu của luyến âm là hình vòng cung nối liền các nốt nhạc trong một ca từ.
Đò đưa
(Trích)
Sưu tầm – Ghi âm: Bùi Đức Hạnh
2. Luyện thanh
Mẫu 1
Mẫu 2
| Hướng dẫn thực hiện: – Đặt âm nhẹ nhàng, hát nhấn vào phách mạnh, miệng mở tự nhiên, hàm dưới buông mềm mại, hát liền tiếng. – Luyện mẫu âm với tốc độ chậm rồi tăng dần tốc độ. – Luyện mẫu âm đi lên và xuống liền bậc một quãng hai thứ trong tầm âm phù hợp. |
3. Học hát
- Thực hành hát ca khúc
Tình ca Tây Nguyện Nguyên
Nhạc và lời: Hoàng Vân
Vừa phải, vui tươi, nhịp nhàng
Vừa phải, vui tươi, nhịp nhàng
Trời Tây Nguyên xanh, Hồ trong nước xanh,
Trường Sơn xa xanh Ngút ngàn cây xanh,
Bài ca Tây Nguyên em yêu trọn đời. Cầm tay anh
đưa em đi trên đường dài. Ê ê!
(Trang 66)
Những con đường đất đỏ, Lượn vòng trên cao nguyên,
Những năm dài thương nhớ Những phút giờ vinh quang.
Yêu em! Anh đã từng xông pha trong lửa đạn.\
Yêu anh! Miền đất đỏ cao nguyên che chở anh.
Hạt muối năm xưa từng trồng chờ đỏ mắt, Anh gửi muối về trong cái chết gần kề.
Dòng nước hôm nay màu xanh hằng ngóng trông.
Công trường tấp nập em thấy đông vui quá.
Đất chờ nước, nước theo anh về Đất chờ nước, nước
theo anh về, Cho Tây Nguyên thêm xanh,
Cho tình em thêm xanh. Cho Tây Nguyên thêm
xanh, Cho tình em thêm xanh.
(Trang 67)
Hoàng Vân (1930 – 2018) là một trong những nhạc sĩ có nhiều đóng góp cho nền âm nhạc chuyên nghiệp nước nhà. Nhiều tác phẩm của ông đã trở thành những ca khúc nổi tiếng, gắn liền với sự phát triển của đất nước như: Hò kéo pháo, Người chiến sĩ ấy, Quảng Bình quê ta ơi,... Một trong số những ca khúc được yêu thích của ông là Tình ca Tây Nguyên. Với tính chất âm nhạc tươi tắn, rộn ràng, lời ca giàu hình tượng, trong sáng, ca khúc đã mang đến cho người thưởng thức một bức tranh tràn đầy nhựa sống về núi rừng Tây Nguyên.
| Hướng dẫn thực hiện: - Lấy hơi sâu, điều tiết hơi đều đặn. Đặt âm nhẹ nhàng, miệng mở tự nhiên, -hàm dưới buông mềm mại. - Hát nhấn mạnh hơn vào đầu mỗi nhịp, luyến đủ nốt, rõ chữ, liền tiếng. Thả lỏng cơ thể khi hát giai điệu có các ca từ luyến âm như: "nước", "ngút", "trọn", "đường", "lửa", "chờ",... - Hát đúng cao độ, trường độ trong bài. |
- Thực hành hát ca khúc
Lời ca dâng Bác
Nhạc và lời: Trọng Loan
Khoan thai - Kính yêu, tự hào
Ai yêu miền Nam như tấm lòng của
(Ai) yêu miền Nam như tấm lòng miền
Bác. Có mối tình nào (mà) thuỷ chung (mà) son
Bắc. Có mối tình nào (mà) thuỷ chung (mà) son
sắt như tấm lòng của Bác nhớ tới đồng bào miền
sắt như tấm lòng miền Bác hướng về miền
Nam. Bao núi bao sông bấy nghĩa bấy
Nam. Bao núi bao sông bấy nghĩa bấy
(Trang 68)
tình! Bao núi bao sông bấy nghĩa bấy
tình! Bao núi bao sông bấy
tình. Ai... nghĩa bấy tình.
Lời ca dâng Bác của nhạc sĩ Trọng Loan (1923 – 2010) sáng tác năm 1968 là -một trong những ca khúc viết về Bác. Tính chất âm nhạc nhẹ nhàng, mượt mà cùng lời ca sâu lắng, ca khúc không chỉ nói lên tình cảm của người dân miền Nam dành cho Bác Hồ kính yêu mà còn là nguyện vọng của quân và dân hai miền Nam, Bắc mong ngày thống nhất đất nước.
| Hướng dẫn thực hiện: - Ca khúc mang chất liệu dân ca miền Trung, có nhiều âm luyến, khi hát cần -đặt âm nhẹ nhàng, phát âm rõ, nét chữ, nhấn mạnh hơn vào đầu mỗi nhịp, lấy hơi sâu và điều tiết hơi đều đặn. Luyến đủ nốt để âm thanh đạt sự uyển chuyển, mềm mại và rõ nghĩa. - Thể hiện đúng cao độ, trường độ bài. |
| Luyện tập 1. Thế nào là kĩ thuật hát thuật hát tuyến âm? So sánh Kĩ thuật h hát liền tiếng. Cho ví dụ. 2. Thực hành hát giai điệu dưới đây:
Ê ê! những con đường đất đỏ 3. Thực hành, luyện tập các ca từ luyến âm trong ca khúc Lời ca dâng Bác. 4. Thể hiện ca khúc Lời ca dâng Bác bằng các hình thức ca hát khác nhau. |
| Vận dụng 1. Lên ý tưởng dàn dựng và biểu diễn ca khúc Tình ca Tây Nguyên của Hoàng Vân. 2. Vận dụng kĩ thuật hát luyến âm vào ca khúc em yêu thích. |
